نقش رنگ و تایپوگرافی وب سایت در جذب مخاطب، درک روانشناسی طراحی وب، ازجمله وظایف طراح است. به همین دلیل دانستن اصول کلی در بعضی از زمینههای اصلی به طراحان در درک و بهبود طراحیهایشان کمک بهسزایی میکند. درحالیکه مطالب طرحشده در این متن عمدتا متمرکز بر طراحی وب بودند، اما بخش اعظمی از روانشناسی طراحی میتواند در زمینههای دیگر مانند لوگو و طراحی چاپی هم مورداستفاده قرار گیرد.
رنگ
رنگ اصلی در طراحی سایت سازمانها معمولا از طرف کارفرما ابلاغ میشود و گاهی شرکتی که هویت بصری خودش را دارد، طراح، آن هویت را در طراحی لحاظ میکند. استفاده از انواع رنگ تاثیر زیادی بر احساسات بازدیدکننده میگذارد.
در بیشتر طرحها اکثر رنگها خنثی هستند (مانند سایهها و طیف سفید، خاکستری و مشکی) که این رنگها در کنار رنگهای اصلی استفاده میشوند. در طراحیهای مدرن وب، این رنگهای خنثی با توجه به فضایی که اشغال میکنند، بر کل صفحه تسلط دارند. بهطور مثال اگر رنگهای اصلی شرکتی آبی و زرد باشد، با استفاده از رنگهای خنثی یعنی سفید و سیاه، بهجای استفاده از پسزمینهای آبی یا زرد، احتمالاً رنگ سفید را انتخاب خواهند کرد. این رنگهای خنثی کموبیش کارکردی همچون فضای سفید دارند، فرصتی را برای استراحت فراهم میکنند. با استفاده از مثال بالا، اگر مخاطب سایتی را با رنگهای آبی و زرد ببیند، بدون شک تمرکز برایش بسیار مشکل خواهد بود (تصور کنید متن زرد بر پسزمینهای آبی).
نوع رنگهایی که در طراحی استفاده میشود تأثیر زیادی بر درک روانشناختی مخاطب از طراحی دارد. رنگهای سرد (آبی، سبز، صورتی) معمولاً حس دعوتکننده، حرفهای و آرامش بخشی را القا میکند. از طرف دیگر، چنین رنگهایی حس سردی و غیردوستانه هم منتقل میکنند. رنگهای گرم (زرد، نارنجی، قرمز) آرامشبخش، گرما و حس خلاقیت را منتقل میکنند اما همچنین احساسات منفی مانند خشم و استرس را نشان میدهند. بهعلاوهی این نکات، رنگهای خنثی مانند سفید، باوجود اینکه حس آزادی و رهایی را انتقال میدهند اما میتوانند حس خستهکننده بودن را نشان دهند. خاکستری معمولا بهعنوان رنگی مدرن در نظر گرفته میشود اما میتواند خیلی سرد و غیردوستانه باشد. سیاه از طرف دیگر احساس حرفهای بودن را القا میکنند اما به دلیل ماهیت این رنگ میتواند بیشازحد بر طراحی تسلط پیدا کند.
چگونگی استفادهی رنگها برای انتقال احساس مثبت بستگی به روشنایی، طیف و تیرگی آن رنگ و همچنین میزان استفاده از آن دارد. اگر میخواهید وبسایت شما دوستانه و خلاقانه به نظر برسد، استفادهی ترکیبی از آبی و سبز و مایههایی از رنگ زرد یا نارنجی، بر یک پسزمینهی سفید یا خاکستری روشن میتواند حس مثبتی را به مخاطب منتقل کند.
تایپوگرافی
تایپوگرافی هم به نوبهی خود میتواند انواع و اقسام احساسات را به بازدیدکنندگان منتقل کند. با هزاران فونتی که وجود دارد و با استفاده از پیشرفتهای تکنولوژی وب مانند CSS3، این فونتها راه خودشان را به دنیای وب بازکردهاند. دیگر لازم نیست برای طراحی وب، فقط از میان ۱۵ فونت انتخاب کرد. امروزه میتوان از هزاران فونت در طراحی وبسایت استفاده کرد؛ و با این میزان حق انتخاب گسترده، کار هم سختتر میشود.
خانوادهی فونتها برای استفاده در موقعیتها و مصارف خاصی طراحیشدهاند. بهطور مثال فونتهای «سریف» (Serif) که تمام حروف، پایهای کوچک دارند در مجموع با مطالب جدی، پژوهشی و حرفهای همگام است. درحالیکه گروه فونتهای «سنز-سریف» (sans-serif) بیشتر حس مدرن و غیررسمی را القا میکنند.
نحوهی ارائهی فونت بر صفحهی وب اهمیت بسیار زیادی دارد. فاصله خطوط و فاصلهی حروف حتما باید در نظر گرفته شود. فاصلهی زیاد بین خطوط باعث میشود که متن راحتتر خوانده شود، اما فاصلهی کم چشمها را خسته کرده و خواندن بیشتر از یک پاراگراف به کار سختی تبدیل میشود. فاصلهی میان پاراگرافها، میزان حاشیهی بین متنها و دیگر عناصر و اندازه فونت، دیگر عواملی هستند که در هنگام طراحی باید موردتوجه قرار بگیرند. پاراگرافهای بسته و نزدیک به هم باعث ایجاد حس غیردوستانه میشود و نزدیک بودن بیشازحد پاراگراف به عکسها حس شلوغی را منتقل میکند. استفاده از فونت بسیار بزرگ یا کوچک باعث میشود مخاطب گمان کند شما میخواهید مطلبی را داد بزنید یا بهصورت نجوا به آنها بگویید.